Psycholog , Psychiatra i Psychoterapeuta? Kto jest kim i w jakim obszarze działa?

Psycholog

 Wikipedia podaje że: „Psycholog – osoba posiadająca właściwe kwalifikacje, potwierdzone wymaganymi dokumentami, do udzielania świadczeń psychologicznych polegających w szczególności na: diagnozie psychologicznej, opiniowaniu, orzekaniu, psychoterapii (po ukończeniu studiów podyplomowych w tym zakresie) oraz na udzielaniu pomocy psychologicznej”.

To osoba, która skończyła studia psychologiczne trwające jednolicie 5 lat. W czasie ich trwania może wybrać różne specjalizacje, jednak to nie upoważnia jej do nazywania się mianem np. psychologa klinicznego. Na uzyskanie dodatkowej specjalistycznej wiedzy trzeba dużo starań, lat nauki i zdobywania przeróżnych certyfikatów. Psycholog kliniczny to ten, który jest na stażu w jakimś szpitalu i robi tam specjalizację z wybranej dodatkowo dziedziny (oddziału). Można również ukończyć kurs pedagogiczny i pracować jako psycholog szkolny. Poradnie psychologiczno-pedagogiczne chętnie zobaczą takie osoby w swoich szeregach. Mogą również edukować. Inną ścieżką po studiach psychologicznych jest branża związana z badaniami rynku, reklamą i marketingiem. Osobny dział to coaching, czyli pomoc w osobistym rozwoju. Psychologowie zajmują się również szkoleniami i psychoedukacją. Po ukończeniu kursów można zostać interwentem kryzysowym lub asystentem rodziny np. przy Ośrodku Pomocy Społecznej. Nie zdołam tutaj wypisać wszystkich miejsc w których można psychologa spotkać, ale nie o to też chodzi. Ważne jest to, żeby osoba wykonująca ten zawód dawała poczucie bezpieczeństwa, zaangażowania w sprawę której się podejmuje i wspierała.

Psycholog = psychoterapeuta to częsty błąd.

Psychoterapeuta

Psychoterapeuta, to osoba posiadająca odpowiednie umiejętności, wykształcenie i uprawnienia do prowadzenia psychoterapii, taką definicję podaje Wikipedia. Psychoterapeutą nie musi być osoba, która ukończyła studia psychologiczne. Na ten moment powinna posiadać  wyższe wykształcenie najlepiej na kierunku humanistycznym ( np. psycholog, psychiatra, pedagog) i ukończyć całościowe  4 letnie szkolenie  mające rekomendację np.  Polskiego Towarzystwa Psychologicznego lub  Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Psychoterapeuci (dla utrudnienia) szkolą się i  prowadzą terapię w różnych nurtach. Nie każdemu musi odpowiadać szkoła, w jakiej pracuje psychoterapeuta na którego trafił.

Psychoterapeuta psychoanalityczny

 To osoba przed  którą stawiane są wysokie profesjonalne wymagania merytoryczne, osobiste i etyczne. Jednym z wymogów jest  przejście własnej psychoterapii,  która  daje możliwość przeżycia na sobie samym złożoności procesu terapii i pomaga zrozumieć, co przeżywa pacjent. Dzięki poznaniu podczas własnej terapii swojej nieświadomości, można korzystać z niej w kontakcie z pacjentem. Oprócz uczestnictwa w  szkoleniu i własnej terapii, wymagane jest prowadzenie psychoterapii z pacjentami pod stałą superwizją doświadczonego psychoterapeuty psychoanalitycznego lub psychoanalityka.  Systematyczna superwizja pracy u doświadczonego superwizora pozwala pogłębiać rozumienie różnych zagadnień teoretycznych i klinicznych, uczy samodzielnego myślenia na temat pacjenta, dostarcza inspiracji i wsparcia w trudniejszych chwilach. Własna psychoterapia i superwizja stanowią podstawę do uzyskania certyfikatu psychoterapeuty psychoanalitycznego, którego rozwój trwa  całe zawodowe życie.

Psychoterapia psychoanalityczna jest pomocna w leczeniu osób np.  z zaburzeniami lękowymi, depresyjnymi, obsesyjnymi oraz  zaburzeniami osobowości. Jest terapią dla osób ciekawych siebie i zmotywowanych do długoterminowej, głębokiej pracy nad sobą.

Psychiatra

 Wikipedia: „Psychiatria – jedna z podstawowych specjalizacji medycznych zajmująca się badaniem, zapobieganiem i leczeniem zaburzeń i chorób psychicznych. Bada ich uwarunkowania biologiczne, psychologiczne, rodzinno-genetyczne, społeczne, konstytucjonalne – sposoby powstawania i skutecznego zapobiegania”. Psychiatra to lekarz, który ma za zadanie zdiagnozować jakąś jednostkę chorobową zgodnie z kryteriami np. ICD-10.  Zazwyczaj zapisuje leki.

Leki są jednak niekiedy niewystarczające i przydają się jako wstęp do zmian i powrotu do równowagi. Dodatkowo potrzebna jest pomoc psychologa i psychoterapeuty.  Psycholog może wykonać potrzebne do diagnozy testy. Psychoterapeuta  natomiast leczy słowem, jednak nie prowadzi zwykłej rozmowy. Można to opisać jako czas, w którym pacjent, może rozważać swoją sytuację i z pomocą terapeuty, poszukiwać rozwiązania problemów. Czas psychoterapii to czas specjalny, uprzywilejowany: cała uwaga terapeuty jest skoncentrowana na pacjencie, jego  przeżyciach i wewnętrznych konfliktach. Psychoterapeuta nie osądza, nie doradza (najczęstsze chyba nieporozumienie – psychoterapia to nie poradnictwo!). Psychoterapeuta ma za zadanie wspierać, być w relacji; oferuje on swój umysł i teoretyczne wytłumaczenie procesów emocjonalnych, przede wszystkim jednak zachęca on do tego, aby  człowiek spojrzał na swoje życie z nową energią i troską o siebie samego. Wraz ze wzrostem samopoczucia i samooceny, pacjent dostrzega więcej możliwości na rozwiązanie lub zrozumienie swoich problemów. Odkrywa w sobie zasoby, których istnienia wcześniej nie podejrzewał.

 Z powyższego wynika, że ważna jest współpraca  między tymi specjalistami,  jednak ich zadania, kwalifikacje i możliwości są zupełnie inne.